سال گذشته میلادی سال آشفته‌ای برای بیت‌کوین بوده است. اما چه سالی اینطور نبوده است. بیت‌کوین یک تکنولوژی چالش‌برانگیز است، چنین تکنولوژی نمی‌تواند با نواسانات بالا همراه نباشد. در این مقاله تلاش خواهم کرد در مورد اینکه سال گذشته چه بر سر بیت‌کوین آمده است بررسی داشته باشیم، مخصوصا در رابطه با بازار رمز ارز.
فعالیت‌های اجتماعی
هسته بیت‌کوین یک نوآوری اجتماعی است. پول به خودی خود یک قرارداد اجتماعی است و یک پول تازه به خودی خود یک جنبش اجتماعی خواهد بود. سال 2018 بیت‌کوین خود را به عنوان یک جنبش اجتماعی خود را از بقیه بازار رمزارزها جدا کرد.
برای مردم عادی، سال 2017 سالی بود که بیت‌کوین در کنار دیگر رمزارزها قرار گرفت. این موضوع همچنان تا حد زیادی درست است، اما اتفاقات 12 ماه گذاشته باعث شده است که تفاوت بنیادی بیت‌کوین و دیگران تا حدی نمایان شود. دلایل مختلفی برای این تغییر دیدگاه می‌توان برشمرد، ولی اجازه دهید با موارد واضحتر شروع کنیم. بسیاری از ICOها و آلتکوین‌ها با تیم‌های متمرکز خود نتوانستند وعده‌های خود را برآورده کنند. پیش‌بینی‌های آنها درباره اینکه کوین‌شان چگونه استفاده خواهد شد محقق نشده است، قیمت کوین‌شان به مبلغ مورد نظر نرسیده است و تکنولوژی که قصد داشتند بسازند به آسانی که پیش‌بینی کرده بودند٫ نبود.
تیم‌های متمرکز دریافتند که جمع‌آوری پول در بازار رو به بالا بسیار ساده‌تر از ساختن محصولی است که بازار خود را داشته باشد. خریداران توکن ICOها دریافتند که قیمت آنها دائما بالا نخواهد رفت. مدل اقتصادی که وابسته به ورود پول تازه است محکوم به شکست است. معامله‌گران نیز دریافته‌اند که بسیاری از این رمزارزها نقدشوندگی بسیار پایینی دارند و کمتر از گذشته به معامله آن می‌پردازند.
با از بین رفتن هیاهو در اطراف این پروژه‌ها، تغییرات جدی در نگاه مردم به بازار ایجاد کرده است. در مقابل این پروژه‌ها بیت‌کوین است که به طور مداوم فعالیت‌های جدی برای ساخت سرویس‌های تاز دارد که مردم آنها را مفید می‌دانند. بقیه رمزارزها به دنبال کاربرد خود می‌گردند. در نتیجه، ما در شرایطی قرار داریم که تیم‌های آلتکوین اعتبار خود را از دست داده‌اند. به همین دلیل کاربران انگیزه‌ای برای نگهداری بلند مدت این رمزارزها را ندارند. که باعث سقوط قیمت آنها شده است.
فعالیت‌های فنی
بیت‌کوین در حال ساخت سرویس‌های تازه‌ای است که مردم استفاده می‌کنند. شبکه لایتنینگ در 12 ماه گذشته به سرعت رشد کرده است و تقاضا برای سرویس‌ها، سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای مبتنی بر لایتنیگ در حال رشد است. بعلاوه پروژه‌های بهبود حریم خصوصی مانند MuSig، Taproot، Graftroot، Dandelion، Neutrino و … به سرعت در حال پیشرفت هستند. برخلاف اکثر آلتکوین‌ها این پروژه‌ها به سرعت در حال رشد هستند و وعده‌های خود را برآورده کرده‌اند. بعلاوه استفاده از Segwit به نسبت سال 2017 رشد داشته است. به عبارت دیگر، بیت‌کوین در وضعیتی قرار دارد که به جای یک سیستم متمرکز و مرکزی، بازار است که مشخص می‌کند که چه ویژگی خواستنی است و چه ویژگی خواستنی نیست. این مهم به‌دلیل غیر متمرکز بودن بیت‌کوین فراهم شده است.
مدل توسعه آلتکوین‌ها به صورت متمرکز اداره می‌شود. این مدل اغلب باعث می‌شود که امکاناتی تولید شود که بازار درخواست نداده است یا احتیاجی به آن ندارد. یکی از معدود آلتکوین‌هایی که حداقل وعده‌ای که داده بود را انجام داد Augur نام دارد، در 10 جولای به تعداد 256 کاربر رسید که بیشترین کاربر شبکه بوده است و پس از آن در حال از دست دادن کاربر است. در چند ماه گذشته متوسط 25 کاربر در روز داشته است. در حال حاضر ارزش بازار این ارز 3.5 میلیون دلار به ازاری هر کاربر روزانه است. Augur به عنوان داستان موفقیت در بازار رمزارز به حساب می‌آید.
یکی از نکاتی که در سال 2018 برای کاربران مشخص شد این بود که “فعالیت‌های توسعه” به تنهایی برای پیشرفت یک شبکه کافی نیست. این فعالیت‌ها باید برای ساخت امکاناتی که بازار به آن نیاز دارد یا حاضر است از آن استفاده کند متمرکز شوند. بیت‌کوین از این لحاظ نیز خود را از دیگر آلتکوین‌ها جدا کرده است، چرا که در این سال امکانات مهمی اضافه شده‌اند که توسط کاربران و بازار مورد استفاده قرار می‌گیرد.
فعالیت‌های اقتصادی
مهمترین تغییر در سال 2018 مربوط به قیمت بوده است. بیت‌کوین 85% ارزش خود را در مقایسه با بالاترین قیمت تاریخی اش از دست داد و در ادامه هم ممکن است بخش دیگری از ارزش خود را از دست بدهد. قیمت بیت‌کوین نوسان بالایی دارد، اما این نوسان قابل مقایسه با آلتکوین‌ها نیست. Ethereum، Ripple، BCH/ABC و EOS چهار رمزارز بزرگ پس از بیت‌کوین در حجم بازار هستند. هر کدام از این رمزارزها بیش از 90% ارزش خود به بیت‌کوین را در مقایسه با ماکزیمم تاریخی خود از دست داده اند. نبود نقدینگی، عدم امنیت و… ممکن است در این سقوط ارزش تاثیر داشته باشد، اما دلیل اصلی هیجان بسیار بالایی است که در اطراف این رمزارزها در سال 2017 وجود داشت، که اکنون از بین رفته است.
در دسامبر 2017 هیجان بالایی در اطراف بیت‌کوین هم وجود داشت اما در مقایسه با دیگر آلتکوین‌ها، هیجان مصنوعی اطراف بیت‌کوین قابل صرفه نظر بود. هیجان مصنوعی منجر به مقدار زیاد سرمایه گذاری بد شد که در حال حاضر در حال جمع آوری هستند. سازمان مرکزی بسیاری از آلتکوین‌ها با از دست دادن این سرمایه گذاران مجبور شده‌اند که کارمندان زیادی را اخراج کنند. نتیجه این اتفاقات این بوده است که قیمت بیت‌کوین نوسان کمتری از آلتکوین‌ها داشته است که با توجه به حجم نوسانات بازار بیت‌کوین جالب است.
در نهایت ریزش قیمت باعث شده است که بسیاری از کسانی که در سال 2017 وارد بازار بیت‌کوین شده بودند از آن خارج شوند و افرادی که باقی مانده‌اند، کمتر تحت تاثیر هیجان قرار می‌گیرند و به دنبال کاربری واقعی آن هستند. به عبارت دیگر بیت‌کوین بصورت خالص کاربران تازه‌ای یافته که به آن و هدفش باور دارند و افرادی که به دلیل هیجان سال 2017 به بیت‌کوین علاقه‌مند شده بودند از این بازار خارج شده‌اند.
از طرف دیگر، ICO و آلتکوین‌ها تیم‌های متمرکز دارند و نمی‌توان به آسانی از شر مدیریت نالایق راحت شد و همچنان در حال حرکت در مسیری هستند که به هیچ وجه بهینه نیست. بعلاوه، هزینه بالا و مسیری که هر روز تنگ‌تر می‌شود و مسائل نامشخص قانونی نیز از دیگر مشکلات آلتکوین‌ها می‌باشد.
نتیجه‌گیری
سال گذشته بیش از هر چیز موجب تقویت موضع بیت‌کوین ماکزیمالیست‌ها شده است. بیت‌کوین غیرمتمرکز است و شاید این غیرمتمرکز بودن به سادگی قابل نادیده گرفتن باشد اما بسیار مهم است. در بیت‌کوین کارآفرین‌ها تصمیم خواهند گرفت که با پول و تلاششان چه ابتکاری به نتیجه برسد، ولی در آلتکوین‌ها یک نهاد مرکزی تصمیم می‌گیرد چه ابتکارهایی پیاده سازی شود. در بیت‌کوین افراد و کاربران عادی تصمیم می‌گیرند چه محصولی بسازند اما در دیگر رمزارزها نهاد مرکزی محصول تازه را به نهاد دیگری سفارش می‌دهد.
سال 2018 سالی است که بیت‌کوین خود را از دیگر رمزارزها جدا کرده است و در آینده نیز این مسیر را ادامه خواهد داد.
منبع: 2018, the Year Bitcoin Separated from the Pack